Op 13 mei stelde Vlaams Parlementslid en Gemeenteraadslid Kristof Slagmulder een schriftelijke vraag aan Vlaams Minister van omgeving Zuhal Demir in verband met de Vlamoven.
Volledige vraag en antwoord kan u hieronder lezen:
Vraag van Kristof Slagmulder:
Vlamovenkouter Denderleeuw – Herbestemming
Het dossier rond de Vlamovenkouter in Denderleeuw heeft al een hele voorgeschiedenis. Het Vlaamse Gewest weigerde in de periode 1988-1994 om het gebied via een ‘BPA Vlamoven’ te herbestemmen van landbouw naar recreatie, In 2003 werd door het gemeentebestuur van Denderleeuw een poging ondernomen tot behoud van de Vlamoven via het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Er volgde echter een negatief antwoord van het Agentschap Landbouw.
De Vlaamse Regering stelde op 23 juli het Bijzonder Oppervlaktedelfstoffenplan Vlaamse Leemstreek definitief vast. Hierin blijft het bestaande ontginningsgebied van 17 hectare behouden. De voorgenomen uitbreiding van 30 hectare werd dus niet opgenomen, dankzij een actie ‘Red de Kouter’. Maar de bestaande contour van het ontginningsgebied zoals vastgelegd op het gewestplan bleef dus wel behouden.
Eind 2015 probeerde het gemeentebestuur van Denderleeuw om de Vlamoven aan te kopen, maar dat was zonder succes. Het Denderleeuwse gemeentebestuur besliste op 26 september 2017 om de stedenbouwkundige vergunningsaanvraag voor het opvullen van de Vlamovenput te weigeren na 223 bezwaren. De deputatie verleende op 20 januari 2018 wel een vergunning, maar het gemeentebestuur tekende op 20 februari beroep aan. In februari 2019 gaf de gemeente opnieuw een negatief advies, waarna de deputatie op 16 mei 2019 de vergunning weigerde.
De gemeente Denderleeuw is de voorbije jaren enorm aan het verstedelijken. De Vlamovenkouter is dan ook al vele jaren een waardevol agrarisch gebied. Verdere ontginningen zullen dit gebied verminken. Er is ondertussen ook een specifieke fauna en flora ontstaan in en rond de Vlamovenput. Bij het ontginnen zijn er heel wat mobiliteitsproblemen door het aan- en afrijden van vrachtwagens (dit gebied is heel populair bij wandelaars en fietsers) en is er geluidshinder voor de omwonenden.
Op 13 mei 2020 start een nieuw openbaar onderzoek over de Vlamovenkouter. Twee bedrijven hebben een omgevingsvergunning aangevraagd omdat ze verder leem willen ontginnen en de Vlamovenput willen opvullen om er landbouwgrond van te maken.
- Wat is het standpunt van de minister inzake het dossier van de Vlamovenkouter?
- Is de minister van oordeel dat dit gebied waardevol agrarisch gebied is? Zo ja, welke stappen zal ze ondernemen om dit gebied te beschermen? Zo neen, waarom niet?
- Kan de minister het bestaande ontginningsgebied van 17 hectare nog wijzigen? Zo ja, is ze van plan om deze stap te ondernemen? Zo neen, waarom kan dat niet?
- Welke andere initiatieven zal de minister in dit dossier nemen?
Het antwoord van minister Zuhal Demir:
De Vlamovenkouter te Denderleeuw is volgens het gewestplan gelegen in ontginningsgebied met nabestemming agrarisch gebied. Het is aan de vergunningverlenende overheid (deputatie) om na te gaan of de aanvragen voor opvulling enerzijds en verdere ontginning anderzijds ruimtelijk inpasbaar zijn
Zoals u in uw vraagstelling vermeldt, heeft de deputatie van Oost-Vlaanderen in mei 2019 geen vergunning verleend voor het opvullen van de bestaande putten, o.m. omwille van de mogelijke hinder op vlak van mobiliteit. Bestaande natuurwaarden zouden ook verloren gaan, hetgeen heeft geleid tot een negatief advies van het Agentschap Natuur en Bos.
Op dit ogenblik zijn er 2 aanvragen ingediend voor de gedeeltelijke opvulling van de oude Vlamovenput met 45.000m³ niet verontreinigde uitgegraven bodem door De Meuter nv en de uitbreiding van de ontginning op 2,056ha tot een totaal oppervlak van 10,198ha door Vandersanden. In beide gevallen is de deputatie van Oost-Vlaanderen de vergunningverlenende overheid in eerste aanleg, die op basis van alle bezwaren en adviezen, en rekening houdende met de goede ruimtelijke ordening en de mogelijke impact op de omgeving, zal beslissen in deze dossiers. Tegen een beslissing van de deputatie is beroep mogelijk bij de Minister.
Het gebied van 17 ha in de Vlamovenkouter heeft volgens het gewestplan als bestemming “ontginningsgebied met nabestemming agrarisch gebied”. In het op 30 oktober 2015 definitief vastgestelde GRUP “Vlaamse Leemstreek” werd een afweging gemaakt tussen vraag en aanbod van zowel rood- als geelbakkende leem. De conclusie was dat de bestaande ontginningsgebieden niet volstonden om de bevoorrading van de keramische sector op lange termijn te verzekeren. Er werd voorgesteld het gebied, dat bovendien in exploitatie was, te behouden en een aantal nieuwe gebieden te voorzien. Hierbij werd ook een uitbreiding van het ontginningsgebied op het gewestplan met 30 ha onderzocht maar uiteindelijk niet weerhouden.
Ontginning is een tijdelijke activiteit. Na de stopzetting van de ontginning in een deelzone wordt de teelaarde opnieuw open gespreid en het terrein wordt op verlaagd niveau teruggegeven aan de landbouw.
Een bestemmingswijziging is mogelijk via een gewestelijk RUP. Indien er vanuit de gemeente en de provincie een vraag zou komen om de bestemming “ontginningsgebied” te schrappen en deze terreinen in de huidige staat te laten, zal ik dit onderzoeken en desgevallend een voorstel voorleggen aan de Vlaamse Regering.
De laatste alinea in het antwoord stemt Kristof Slagmulder positief: “Als Vlaams Belang zijn wij inderdaad voorstander om de Vlamovenkouter te behouden. Onze partij roept de gemeente en de provincie dan ook op om de nodige stappen te zetten zodat de minister een voorstel kan doen aan de Vlaamse regering.”