Een nieuwe toekomst voor de Vlamovensite
Nadat de Vlaamse regering eerder het vergunningenbesluit van de Oost-Vlaamse deputatie om het bestaande ontginningsgebied in de Vlamovenkouter uit te breiden formeel heeft opgeheven, lijkt de site na een nieuwe ontwikkeling definitief gered van verdere ontginning. Op 11 november 2021 keurde Vlaams minister Zuhal Demir immers het delegatieverzoek voor het opmaken van een nieuw gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) Vlamovenkouter aan het Lokaal Bestuur Denderleeuw goed.
“Na de opmaak van het GRUP zal de leemontginning in de Vlamovenkouter tot het verleden behoren”, maakt Yves De Smet, schepen voor Ruimtelijke Ordening, zich sterk. “Concreet is het de bedoeling het reeds ontgonnen gedeelte van de site te herbestemmen naar bouwvrij gemengd open ruimtegebied, waar ruimte is voor landbouw, natuur, bos en zachte recreatie. Het nietontgonnen gedeelte zal worden ingekleurd als landschappelijk waardevol agrarisch gebied.”
Decennialange strijd
Sedert decennia tracht het Lokaal Bestuur Denderleeuw de Vlamovensite een meer waardevolle invulling te geven. “Deze visie kadert binnen het beleid om het open landbouwkarakter van de kouter te behouden en zelfs te versterken, met aandacht voor natuur en recreatie”, aldus De Smet.
Reeds in 2003 werd de eerste officiële stap gezet met de opmaak van een Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan. Het plan stelde onder meer dat spontane natuurontwikkeling in de uitgegraven zones moet worden gerespecteerd en dat landbouwgronden maximaal moeten worden gevrijwaard. Het gemeentebestuur kreeg toen echter een negatief antwoord van het Agentschap Landbouw.
Op 23 juli 2010 stelde de Vlaamse Regering het Bijzonder Oppervlaktedelfstoffenplan Vlaamse Leemstreek definitief vast. Hierin blijft het bestaande ontginningsgebied van 17 hectare behouden. De voorgenomen uitbreiding van 30 hectaren werd niet opgenomen, dankzij de succesvolle actie ‘Red de Kouter’ die door het gemeentebestuur samen met inwoners en verenigingen werd op poten gezet.
Eind 2015 probeerde Denderleeuw om de Vlamoven aan te kopen. Op basis van de schattingsprijs moest de gemeente het afleggen tegen private firma’s. Sindsdien is een spel van kat en muis aan de gang, met verschillende aanvragen voor omgevingsvergunningen voor de verdere uitbreiding of opvulling van de site, waartegen het lokaal bestuur telkens bezwaar aantekent.
Delegatieverzoek
Op 21 april 2021 duwde het Lokaal Bestuur Denderleeuw het dossier in een nieuwe stroomversnelling door de delegatie van planningsbevoegdheid voor het opmaken van een gemeentelijk RUP aan te vragen. In het Ministerieel Besluit van 11 november 2021 wordt deze planningsbevoegdheid gedelegeerd aan het Lokaal Bestuur Denderleeuw. Dit betekent dat de site via een GRUP kan worden herbestemd op initiatief van het gemeentebestuur. Wel moeten de nodige overgangsmaatregelen opgenomen worden voor het verderzetten van de vergunde leemontginning.
“We gaan nu meteen aan de slag en hopen zo snel mogelijk voortgang te boeken in het realiseren van de nabestemming”, zegt schepen voor Duurzaamheid en Klimaat Andy Depetter. “Het stopzetten van de leemontginning staat immers synoniem voor het einde van de heersende zorgen omtrent verkeersveiligheid, stofhinder en de impact van beide op de volksgezondheid. Daarnaast wordt een halt toegeroepen aan het verdwijnen van kostbare landbouwgrond en kan de zich spontaan ontwikkelende natuur op de ontgonnen terreinen gericht worden ondersteund. Binnen deze context kan de Vlamoven uitgroeien tot een recreatieve trekpleister voor Denderleeuw.”
